Pin sơ cấp – pin thứ cấp là gì?

Pin sơ cấp và Pin thứ cấp
Pin sơ cấp và Pin thứ cấp

Pin sơ cấp (primary battery)

Pin sơ cấp là pin dùng 1 lần thường là pin kiềm hoặc pin alkaline, pin này không thể sạc lại. “Sơ cấp” ý chỉ đến việc nó chỉ dùng 1 lần đầu và không sạc lại. Đây là loại pin phổ biến được sử dụng cho các thiết bị điện tử như đồng hồ, đèn pin, điều khiển từ xa và các thiết bị gia dụng khác. Pin sơ cấp thường có độ bền cao và giá thành thấp, nhưng không thể sạc lại và có tuổi thọ hạn chế.

Pin sơ cấp hoặc pin sơ cấp là loại pin không thể sạc lại được thiết kế để sử dụng sau khi loại bỏ sau khi sử dụng. Điều này có nghĩa là phản ứng oxi hóa khử trong tế bào không thể đảo ngược như trong pin thứ cấp (có thể sạc lại).

Các tế bào sơ cấp có mật độ năng lượng cao hơn các tế bào thứ cấp có thể sạc lại. Năng lượng riêng cao, thời gian lưu trữ dài (độ tự phóng điện thấp) và khả năng sẵn sàng tức thời mang lại cho pin sơ cấp một lợi thế độc nhất so với các nguồn năng lượng khác. Chúng thường là sự lựa chọn tốt nhất cho các ứng dụng tiêu hao thấp. Chúng có thể được mang đến các địa điểm xa xôi và được sử dụng ngay lập tức, ngay cả sau khi lưu trữ lâu dài; chúng cũng sẵn có và thân thiện với môi trường khi được xử lý.

Nhược điểm chính của pin tiểu là chúng không thể sạc lại được, tức là pin dùng 1 lần rồi bỏ. Một bất lợi khác là tỷ lệ C-rate thấp của họ. Ngay cả các loại dòng điện cao cũng được coi là thấp so với pin sạc. Chúng cũng ít thân thiện với môi trường hơn so với pin sạc. Việc ứng dụng pin tiểu dẫn đến một lượng lớn pin thải được tái chế. Đối với các loại pin lớn, pin tiểu thường không tiết kiệm chi phí.

Pin sơ cấp thường là pin kiềm (Alkaline), pin kẽm-Mangan (Zinc-Carbon), pin kẽm -clorit (Zinc-chloride).

  • Là loại pin dùng một lần, không thể sạc lại được.
  • Thường được làm từ các kim loại như kẽm-carbon, kiềm-mangan, lithium.
  • Được sử dụng trong các thiết bị nhỏ như đồng hồ, remote, đèn pin.

Pin sơ cấp có nhiều ưu điểm, chẳng hạn như giá thành thấp, dễ sử dụng, không cần bảo trì, và có thể lưu trữ trong thời gian dài mà không bị giảm năng lượng. Tuy nhiên, pin sơ cấp có hạn chế là không thể sạc lại và có tuổi thọ hạn chế, vì vậy chúng phải được thay thế khi hết điện.

Pin thứ cấp (secondary battery)

Pin thứ cấp thường được gọi là pin sạc (Rechargeable), có thể được sạc lại bằng cách điều khiển dòng điện ngược chiều với dòng xả. “Thứ cấp” nhằm chỉ đến việc sau khi dùng hết lần đầu tiên, vẫn có thế sạc và dùng cho nhiều lần sau đó. Thường là các loại pin Lithium-ion, pin Li-Po, Pin Ni-MH, đây là loại pin tiên tiến hơn được sử dụng trong các thiết bị di động như điện thoại di động, máy tính bảng, máy ảnh, và các thiết bị điện tử khác.

Các tế bào sơ cấp có khả năng lưu trữ năng lượng tốt hơn, nhưng các tế bào thứ cấp có khả năng phát điện tốt hơn so với các tế bào sơ cấp và được sử dụng cho các ứng dụng năng lượng cao. Pin sạc thường đắt hơn, nhưng trong các ứng dụng tiêu hao nhiều, chúng mang lại giá trị cao hơn vì chúng có thể được tái sử dụng. Trong các ứng dụng tiêu hao ít, thời gian sử dụng quan trọng hơn và đặc tính tự xả của pin sạc có nghĩa là chúng ít phù hợp hơn để sử dụng làm nguồn năng lượng chính.

Pin thứ cấp có thể sạc lại và có tuổi thọ lâu hơn so với pin sơ cấp.

  • Có thể sạc lại được nhiều lần.
  • Thường dùng các chất như chì, niken-cadimi, liti-ion.
  • Được dùng trong các thiết bị điện tử, xe điện, lưu trữ năng lượng.
  • Có điện áp, dung lượng và tuổi thọ cao hơn pin sơ cấp.

Khái niệm pin sơ cấp và pin thứ cấp ở Việt Nam ít dùng, chủ yếu gọi là pin sạc và pin dùng 1 lần. Nhưng trong các tài liệu quốc tế, các tiêu chuẩn họ hay dùng khái niệm này.